Endoskopi ve kolonoskopi işlemi endoskopik denilen, ışık kaynağı ve kamerası olan bir tüp aracılığı ile sindirim sistemi bölümlerinin incelenmesi işlemidir. Bu işlemler cerrahi işlemler değildir.
Endoskopi denildiğinde çoğunlukla üst sindirim sistemi endoskopisi kastedilir (gastroskopi). Bu işlemde endoskop ağız ve boğazdan ilerletilerek öncelikle yemek borusu, sonrasında mide ve on iki parmak bağırsağının üst kısımları incelenir.
Endoskopi işlemi için ek bir hazırlık yapılmamakla birlikte hastaların midesinin boş olması gerekmektedir.
Endoskopun makat bölgesinden ilerletilerek rektum ve diğer kalın barsak bölümlerinin incelenmesine kolonoskopi adı verilmektedir. Bazı durumlarda sadece sigmoid kolon incelemesi yeterli olur ve bu işleme sigmoidoskopi adı verilir.
Endoskopi veya kolonoskopi işlemleri genellikle 10-30 dakika kadar sürmektedir. Ek işlem yapılması durumunda (biyopsi veya polip çıkarılması gibi) süre bir miktar uzayabilir.
Kolonoskopi işleminde kalın barsakların temizlenmesi gerekmektedir. Temizlik için birkaç günlük sıvı beslenme yanında ağızdan kullanılacak ilaçlar verilir ve işlem zamanına yakın lavman uygulanır.
Endoskopi İçin Hangi Hazırlıklar Yapılır?
İşlemin güvenli ve tam olarak uygulanabilmesi için midenin boş olması gerekmektedir. Hastaların 6-8 saat süre ile hiçbir şey yiyip içmemeleri istenir.
İşlem öncesinde hastaların ek hastalıkları sorgulanır, alerji öyküsü veya işlemle ilgili olabilecek diğer durumlar değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda doktorlar işlem öncesinde herhangi bir antibiyotik kullanılması gerekliliğine karar verir ve alerji olasılığına karşı önlemlerini alır. Bunun dışında hastanın kullanmakta olduğu ilaçların değiştirilmesi veya işleme kadarki sürede kullanılmaması için gerekli ayarlamaları yapar.
Hastanın daha öncesinden ciddi kalp veya akciğer hastalığı olması doktorun ekstra önlem almasını gerektirir.
Kolonoskopi İçin Hangi Hazırlıklar Yapılır?
Kolonoskopi işleminin tam ve doğru olarak uygulanabilmesi için kalın bağırsakların temiz olması gerekmektedir. Birçok temizlik yöntemi mevcuttur. Bu yöntemlerde genellikle birkaç günlük sıvı diyete ek olarak ağızdan ve makattan uygulanan ilaçlar mevcuttur. Bu temizlik planlarına tam olarak uyulması gerekmektedir çünkü temizliğin tam olmaması durumunda değerlendirme tam yapılamaz ve işlemin tekrarlanması gerekebilir.
Genelde hastaların diğer hastalıkları ile ilgili ilaçlarına devam edilir. Aspirin, kan sulandırıcılar (cumadan gibi), insülin, demir preparatları kullanan hastaların bu durumu bildirmesi önem taşımaktadır çünkü bu durumlarda ilaçlarda değişiklik gerekir. Bunun yanında alerji durumunun ve diğer ciddi hastalık durumlarının iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.